Surveilleren via Facebook, het aftappen van internetverbindingen, de NSA programma’s PRISM en XKeyscore: surveillance van communicatie via het internet is aan de orde van de dag. Politie, justitie en veiligheidsdiensten krijgen op steeds meer verschillende manieren toegang tot onze gegevens. Surveilleren maakt inbreuk op jouw recht  om privé en onbespied te kunnen e-mailen, chatten of skypen. En terwijl de mogelijkheden om te surveilleren de afgelopen jaren sterk zijn gegroeid blijft wetgeving achter.

Om niet uit te groeien tot surveillancestaten is het belangrijk dat overheden terughoudend omgaan met hun bevoegdheden. Ook moeten ze de wet nauwgezet volgen. Maar hoe ziet die wet er uit, en is die nog up to date? Vaak is dat niet het geval. Als gevolg daarvan is onduidelijk wat overheden mogen en hoe moet worden omgegaan met verschillende vormen van informatie.

We hebben duidelijkere regels nodig

Bits of Freedom heeft daarom met een groep van andere internationale organisaties dertien principes geformuleerd waar surveillance door de overheid aan moet voldoen. Dit zijn minimale waarborgen voor burgers tegen inbreuk op privacy door de overheid. Voldoet een wet of surveillanceprogramma niet aan deze beginselen dan is er sprake van een te grote inbreuk op privacy.

De ‘Principles on Communications Surveillance’ zijn een initiatief van Privacy International. Met een groep van NGO’s, privacyactivisten en techies stelden we dertien beginselen op waar iedere vorm van surveillance aan zou moeten voldoen.

• Deze dertien beginselen zijn bedoeld om nieuwe bevoegdheden en nieuwe wetgeving aan te toetsen. Ze zijn daarom ontzettend belangrijk voor overheden. Tegelijkertijd kunnen NGO’s, activisten en bezorgde burgers er naar verwijzen. Ook bedrijven kunnen ze gebruiken om te checken of verzoeken van overheden om medewerking aan bijvoorbeeld tapverzoeken of surveillance aanvaardbaar zijn.

• wanneer gelden ze? De dertien principes gelden in heel veel verschillende situaties. Surveillance is namelijk breed gedefineerd en houdt iedere vorm van toegang tot gegevens van burgers in. Dat is zowel het afspeuren van openbare bronnen als het aftappen van e-mailverkeer of het opvragen van gegevens bij telecomaanbieders of sociale media.

Pdf-versie van de principles: